Echt kold is t niet. Hier ien Zwolle het t snijd zie ik en ver vot, doar woar de rails soamenkommen, bennen de bielzen en e spoorbaarms wit. t Licht op en ik kuier noar t end van t perron om as eerste òfdrukken te moaken ien e fiene snij: tien – elf – twaalf stappen hìn, draaien op e hakken, en dan de stappen weerom. Sekuur zet ik de voeten noast t begun van e òfdrukken en loop vannijs t witte stuk op en vörmt n nije rieg stappen hìn en doarnoa weerom. Of der twee mensen lopen hemmen.
Haalfweg t perron komt n man de trap omhoog, lopt tot n gloazen wachthok en blift even onder de grote klok stoan. Hij ritst zien jas lös zodat n blaauw trui teveurschien komt en met e handen op e rug lopt er recht op me òf, moakt dan n roeme boog en lopt nog n poar passen deur tot t wit begunt. Doar stopt er en stekt e handen ien e jasbuzen. Hij blift ien e verte kieken, tot er bliekboar vernemt dat ik nog aal bij hum ien e buurt stoa.
‘Thuuskommen ien e eerste snij is t mooiste wat der is.’ De man zeit t, zunder me aan te kieken. Hij het stevege wandelschoenen aan, n donkere jas en om zien rooiewangengezicht springt gries hoar. Vremd, argens moet ik wel noar dizze boetenman kieken, mor hij kikt niet noar mij, hij kikt noar t verre wit en t swaart. Ik loat hum doar stoan, goa noar de grote klok, kom terug om ok even ien e verte te kieken en draait dan weer. Op t perron stijt ientussen n haandvol mensen te wachten en eileks wil k doar t liefst onopvallend tussenstoan. Leuf ik. Ien gele lampen is de trein ien aantocht en ien n stiekem sukkeldrafke goa k toch weer noar die grieze man.
‘Meneer, eh, meneer, de trein komt der aan.’
Hij moakt hum lös van t uutzicht, draait noar de rails en dut twee stappen die kaant uut, veur er glimlacht en me wenkt: ‘Mevrouw, de trein komt der aan!’
De coupé is nuver vol, mor of t zo weden moet, der bennen net noa de schoefdeuren twee zitplakken tegenover nkander vrij. Geliek plof ik del en ok de man zuukt niet verder. t Liekt n oardege kerel en wel wiet kinnen we tot Haren wel wat proaten. Ik vis de kraant uut mien rugzak en geef t tweede stuk meteen vot; want zo heur ik dat we dezulfde kraant lezen en dat er zien eigen al uut het en dat er nou n mooi boek leest – ‘kiek mor, Hendrik Groen’ – apaart kocht veur dizze reis. En ik vertel dat ik Jeanet hiet en vandoag uut Amsterdam kom en dat ik doar tot verleden joar, tot mien scheideng, woond heb en dat ik doarveur n best zet ien t boetenlaand zat.
‘Ik ben Auke en k heb mien hiele leven ien Griepskerk woond. Dat viendst wel vremd, hè?’
Ik hoal mien scholders op. ‘Ik vien niks vremd,’ zeg ik noar woarheid, ‘dat heb ik al laang òfleerd.’
‘Ik ben ien Griepskerk geboren, t is echt mien thuus. Ik ben gelukkeg, dat heb ik besloten.’ n Brede glimlach verschient. ‘En doe?’
t Komt onverwachts. Ik wiet dat ik niet zo honkvast ben, niet ien t wonen en – nou ja – niet ien alles. ‘Ik heb gien echt thuus, mor ik ben wel gelukkeg.’ Tegen dizze man zeg ik dat zomor. Auke kikt me recht ien t gezicht, knikt even, slagt zien blik niet neer mor blift me aankieken. Zeit dan:‘Nou wicht, dat thuus komt vanzulf.’ Hij pakt mien kraant, slagt die open ok al het er t ding noar eigen zeggen al lezen. Zulf goa ik uut t roam kieken en zie dat t witte laand ien t duuster deur mien spiegelbeeld vlugt – n moager vraauwengezicht met dun, roodvaarfd hoar.
Noa statsion Assen kroakt e luudspreker over stremd treinverkeer verderop en t ienzetten van bussen of juust gien bussen. Auke let e kraant zakken en kikt mij met vroag-ogen aan, mor ik heb t ok niet goed verstoan. Gelukkeg het n aander ien e coupé t wel begrepen: Noa Zuudhörn rieden gien treinen meer richteng Leeuwarden want der is net wat gebeurd met n wissel en ze perberen vanoavend nog n bus te regeln. ‘Griepskerk is toch noa Zuudhörn?’ stöt ik Auke tegen zien knij. Hij knikt, trekt eefkes met zien onderkoak: ‘Ja, Griepskerk komt noa Zuudhörn.’ Meer zeit er niet, zien ogen dwoalen noar t roam en doar hoaken we n mement ien mekoars spiegeleng. Zien wenkbraauwen goan omhoog, zunder geluud zeid zien mond: ‘Tja.’
‘Doe moest geliek dien vraauw bellen hur,’ bemoei ik me der met, ‘datstoe loater komst en dat ze dij ophoalen uut Zuudhörn want dat vervangende vervoer wordt niks.’
‘Tja,’ hoalt Auke zien scholders op en ik heur dat zien vraauw al joaren ien t Zunnehuus zit omdat ze totoal dement is en dat beide kiender ien t Westen wonen en dat er zo loat op e oavend gien kammeroad bellen wil. Hij gijt gewoon lopen.
‘Lopen?’
‘Ja, lopen. Laangs t spoor is t mor n dik uur. t Is niet slim kold en e snij licht mooi op.’
Bliekboar zigt er dat t mij aangriest en hij glimlacht dat er vast niet verdwoalen zel. Ik wiet et niet, ik wiet even hielemoal niks. De trein remt en we bennen vast al vlak bij statsion Haren, ja, t rangeerterrein van Glimmen zoeft krekt veurbij en ien n dreum goa k stoan, trek e jas aan en – en – en geef Auke n haand, zeg ‘goeie reis’ en ik loop noar de uutgaang en stap t snijwitte perron op en kiek de rooie lampkes noa.
‘Verdomme.’ De keel schroeft me dicht en vannijs zeg ik, fluuster ik ‘verdomme nog an toe.’
Dat ik t niet bedocht – niet zee – niet duurde.
Hij har toch gerust metkommen kind, gewoon bij mij thuus overnachten en dan mörn deur noar dat Griepskerk van hum. Gewoon nog even soamen n glas drinken, nog even opwaarmen. En ik loat zo’n man lopen . . .
Deur de stoefsnij sjok ik noar t parkeerplak, bozzel de auto-roamen schoon, loop n rondje om e auto en dan nog één en dan weer. Tot ik et wiet.
Uut t dashboardkastje hoal ik de TomTom, klik t ding ien e holder en typ et ien: “statsion Griepskerk.”
Ik start, wacht tot e rustege mannenstem komt en ik rie vot, deur t witte Haren, doarnoa de grote weg op en over Stad noar Zuudhörn. Dan deur noar Griepskerk. t Laand an weerskanten van e stroat is egoal wit en e lucht stijt doar swaart boven en ik kiek stief noar t asfalt. En ik denk an Auke, onderweegs, allent. Ik rie, ik rie noar Griepskerk en ik volg de mannenstem as ik vlak veur t dörp òfboeg noar links en noa twee, drie bochten t treinspoor zie. De overgaang is bij n stil, wit huus. Doar loat ik t gas lös en loat e auto uutvieren want der is gien statsion. Of toch, meteen rechts misschien.
Op t verloaten parkeerplak bij de overgaang blief ik stoan want e mannenstem zeit et tegen me. t Klinkt noa ien mien oren, n echo herhoalt t ien mien kop. t Klopt as ik vanòf de overgaang de rails volg, de verte ien, van biels op biels deur de lösse snij, noar n man die op me toekomt, die vlak veur me stoan blift, me herkent, misschien.
Toch, as vanzulf hol ik mien aarms wied.
Tonko Ufkes